viernes, 5 de abril de 2013

Sobre o Proxecto de Lei dos deudores hipotecarios, de reestructuración da débeda e do aluguer social


O Grupo Parlamentario Popular fixo chegar hoxe ao resto de grupos parlamentarios un texto refundido do Proxecto de Lei de medidas urxentes para reforzar a protección aos deudores hipotecarios e a Proposición de Lei de regulación da dación en pago, de paralización dos desafiuzamentos  e de aluguer social.

A iniciativa lexislativa pasa a denominarse Proxecto de Lei dos deudores hipotecarios, de reestructuración da débeda e do aluguer social, e recolle as achegas de todos os grupos parlamentarios, en forma de enmendas presentadas durante o trámite das dúas iniciativas lexislativas refundidas no mesmo. 

Así, incorpora as enmendas do Grupo Popular e máis de 50 enmendas do Grupo Socialista, o Grupo Parlamentario Catalán (Convergencia i Uniu), o Grupo da Esquerda Plural, o Grupo de UPyD, o Grupo Parlamentario Vasco (EAJ-PNV) e o Grupo Mixto.

Para o Grupo Popular, con este texto dáse un paso esencial na protección do deudor hipotecario, conseguindo un equilibrio para que o mercado hipotecario siga funcionando e todo o mundo poida ter acceso a unha vivenda, a partir de agora tamén.

Este texto como di a Exposición de Motivos  consta de catro capítulos:

" O primeiro deles prevé a suspensión inmediata e por un prazo de dous anos dos desafiuzamentos das familias que se atopen nunha situación de especial risco de exclusión. Esta medida, con carácter excepcional e temporal, afectará a calquera proceso xudicial de execución hipotecaria ou venda extraxudicial polo cal adxudíquese ao acreedor a vivenda habitual de persoas pertencentes a determinados colectivos. Nestes casos, a Lei, sen alterar o procedemento de execución hipotecaria, impide que se proceda ao lanzamento que culminaría co desaloxo das persoas.

A suspensión dos lanzamentos afectará ás persoas que se atopen dentro dunha situación de especial vulnerabilidade. En efecto, para que un deudor hipotecario atópese neste ámbito de aplicación será necesario o cumprimento de dous tipos de requisitos. Dun lado, os colectivos sociais que van poder acollerse son as familias numerosas, as familias monoparentais con dous fillos a cargo, as que teñen un menor de tres anos ou algún membro con discapacidade  ou dependente, ou nas que o deudor hipotecario atópese en situación de desemprego e esgote as prestacions sociais ou, finalmente, as vítimas de violencia de xénero.

Así mesmo, nas familias que se acollan a esta suspensión os ingresos non poderán superar o límite de tres veces o Indicador Público de Renda de Efectos Múltiples, este límite elévase respecto de unidades familiares nas que algún membros sexa acode con discapacidade ou dependente ou que convivan con persoas con discapacidade ou dependentes. Ademais, é necesario que, nos catro anos anteriores ao momento da solicitude, a unidade familiar sufra unha alteración significativa das súas circunstancias económicas, en términos de esforzo de acceso á vivenda.

A alteración significativa das súas circunstancias económicas mídese en función da variación da carga hipotecaria sobre a renda sufrida nos últimos catros anos. Finalmente, a inclusión no ámbito de aplicación pasa polo cumprimento doutros requisitos, entre os que se poden destacar que a cota hipotecaria resulte superior ao 50 por cento dos ingresos netos que perciba o conxunto dos membros da unidade familiar, ou que se trate dun crédito ou préstamo garantido con hipoteca que recaia sobre a única vivenda en propiedade do deudor e concedido para a adquisición da mesma.

A transcendencia desta previsión normativa é indubidable, pois garante que durante este período de tempo, os deudores hipotecarios especialmente vulnerables non poidan ser desaloxados das súas vivendas, coa confianza de que, á finalización deste período, superarían a situación de dificultade en que se poidan atopar no momento actual.

Para estes deudores especialmente vulnerables prevese ademais que a débeda que non poida ser cuberta coa vivenda habitual non devengue máis interese de demora que o resultante de sumar aos intereses remuneratorios un dous por cen sobre a débeda pendente.

O capítulo II introduce melloras no mercado hipotecario a través da modificación da Lei Hipotecaria, Texto Refundido segundo Decreto de 8 de febreiro de 1946; a Lei 2/1981, de 25 de marzo, de Regulación do Mercado Hipotecario; e a Lei 2/1981, de 25 de marzo, de Regulación do Mercado Hipotecario; e a Lei 41/2007, de 7 de decembro, pola que se modifica a Lei 2/1981, de 25 de marzo, de Regulación do Mercado Hipotecario e outras normas do sistema hipotecario e financeiro, de regulación das hipotecas inversas e o seguro de dependencia e pola que se establece determinada norma tributaria. 

Especialmente relevante é o feito de que, para as hipotecas constituídas sobre vivenda habitual, limitaranse os intereses de demora que poden esixir as entidades de crédito a tres veces o interese legal do diñeiro. Ademais, prohíbese expresamente a capitalización destes intereses e establécese que, no caso de que o resultado da execución fose insuficiente para cubrir toda a débeda garantida, devandito resultado aplicarase en último lugar aos intereses de demora, de tal forma que se permita na maior medida posible que o principal deixe de devengar interese. Adicionalmente se fortalece na Lei Hipotecaria o procedemento de venda extraxudicial. Doutra banda, refórzase a independencia das sociedades de tasación respecto das entidades de crédito.

Na venda extraxudicial introdúcese a posibilidade de que o notario poida suspender a mesma cando as partes acrediten que se solicitou ao órgano xudicial competente, na forma prevista polo artigo 129 da Lei Hipotecaria, que dicte resolución decretando a improcedencia de devandita venda, por existir cláusulas abusivas no contrato de préstamo hipotecario, ou a súa continuación sen a aplicación das cláusulas abusivas. Ademais, se faculta expresamente ao notario para que advirta ás partes de que algunha cláusula do contrato pode ser abusiva. Ditas modificacións adóptanse como consecuencia da Sentenza do Tribunal de Xustiza da Unión Europea de 14 de marzo de 2013, dictada no asunto, pola que se resolve a cuestión prejudicial suscitada polo Xulgado do Mercantil non 3 de Barcelona respecto de a interpretación da Directiva 93/13/CEEE do Consello, de 5 de abril de 1993.

O capítulo III recolle diferentes modificacións á Lei de Axuizamento Civil co fin de garantir que a execución hipotecaria realízase de maneira que os dereitos e intereses do deudor hipotecario sexan protexidos de xeito adecuado e, no seu conxunto, se acilice e flexibilice o procedemento de execución. En particular, como medida de gran relevancia, establécese a posibilidade de que si trala execución hipotecaria dunha vivenda habitual aínda quedase débeda por pagar, durante o procedemento de execución dineraria posterior poderase condonar parte do pago da débeda remanente, sempre que se cumpran con certas obrigacións de pago. 

Ademais, permítese que o deudor participe da eventual revalorización futura da vivenda executada. Doutra banda, facilítase o acceso de postores as poxas e rebáixanse os requisitos que se impoñen aos licitadores, de modo que, por exemplo, diminúese o aval necesario para puxar do 20 ao 5 por cen do valor de tasación dos bens. Así mesmo duplícase, en idéntico sentido, o prazo de tempo para que o rematante dunha poxa consigne o prezo da adjudicación.

Introdúcense determinadas melloras no procedemento de poxa, establecéndose que o valor de tasación a efectos da mesma non poderá ser inferior ao 75 por cen do valor de tasación que serviu para conceder o préstamo. Anteriormente non existía ningún límite para o tipo de poxa. Ademais, no caso de que a poxa concluíse sen postor algún, increméntanse as porcentaxes de adxudicación do ben. En concreto, elevaríase do 60 por cen ata un máximo do 70 por cen, sempre para os supostos de vivenda habitual.

Este capítulo recolle tamén a modificación do procedemento executivo a efectos de que, de oficio ou a instancia de parte, o órgano xudicial competente poida apreciar a existencia de cláusulas abusivas no título executivo e, como consecuencia, decretar a improcedencia da execución ou, no seu caso, a súa continuación sen aplicación daquelas consideradas abusivas.

Para rematar, o capítulo IV leva a cabo modificacións do Real Decreto-lei 6/2012, de 9 de marzo, de medidas urxentes de protección de deudores hipotecarios sen recursos, tanto no que afecta ao ámbito de aplicación, como no relativo ás características das medidas que poden ser adoptadas.»

Adicionalmente, esta lei inclúe un mandato ao Goberno para que emprenda inmediatamente as medidas necesarias para impulsar, co sector financeiro, a constitución dun fondo social de vivendas destinadas a ofrecer cobertura a aquelas persoas que sexan desaloxadas da súa vivenda habitual polo impago dun préstamo hipotecario. Este fondo debese mobilizar un amplo parque de vivendas, propiedade das entidades de crédito, en beneficio daquelas familias que só poden acceder a unha vivenda no caso de que as rendas axústense á escaseza dos seus ingresos"