viernes, 15 de marzo de 2013

O criterio do Tribunal Superior de Xustiza da Unión Europea sobre o procedemento de execución hipotecaria


Onte coñecemos a sentenza da Sala primeira do Tribunal de Xustiza da Unión Europea de 14 de marzo de 2013 que ten por obxecto unha petición de decisión prexudicial suscitada, con arranxo ao artigo 267 TFUE, polo Xulgado do Mercantil nº 3 de Barcelona, mediante auto de 19 de xullo de 2011, recibido no Tribunal de Xustiza o 8 de agosto de 2011, no procedemento entre Mohamed Aziz e Caixa d´Estalvis de Catalunya, Tarragona i Manresa (Catalunyacaixa). 

A sentenza declara que: 

"1) A Directiva 93/13/CEE do Consello, de 5 de abril de 1993, sobre as cláusulas abusivas nos contratos celebrados con consumidores, debe interpretarse no sentido de que se opón a unha normativa dun Estado membro, como a controvertida no litixio principal, que, ao mesmo tempo que non prevé, no marco do procedemento de execución hipotecaria, a posibilidade de formular motivos de oposición baseados no carácter abusivo dunha cláusula contractual que constitúe o fundamento do título executivo, non permite que o xuíz que coñeza do proceso declarativo, competente para apreciar o carácter abusivo desa cláusula, adopte medidas cautelares, entre elas, en particular, a suspensión do procedemento de execución hipotecaria, cando acordar tales medidas sexa necesario para garantir a plena eficacia da súa decisión final. 

2) O artigo 3, apartado 1, da Directiva 93/13 debe interpretarse no 
sentido de que: 

- O concepto de «desequilibrio importante» en detrimento do consumidor debe apreciarse mediante unha análise das normas  nacionais aplicables a falta de acordo entre as partes, para  determinar si - e, no seu caso, en que medida-  o contrato deixa ao  consumidor nunha situación xurídica menos favorable que a  prevista polo Dereito nacional visente. Así mesmo, resulta  pertinente a estes efectos levar a cabo un exame da situación  xurídica na que se atopa devandito consumidor en función dos  medios de que dispón con arranxo á normativa nacional para que  cese o uso de cláusulas abusivas; 

- para determinar si cáusase o desequilibrio «pese ás esixencias  da boa fe», debe comprobarse si o profesional, tratando de xeito leal e equitativa co consumidor, podía estimar  razonablemente que este aceptaría a cláusula en cuestión no  marco dunha negociación individual. 

O artigo 3, apartado 3, da Directiva 93/13 debe interpretarse no  sentido de que o anexo ao que remite esa disposición só contén unha  lista indicativa e non exhaustiva de cláusulas que poden ser declaradas abusivas".

É preciso recoñecer o alcance deste fallo que vai na liña na que o Goberno e Parlamento veñen reformando o sistema desde fai un ano, con dous  Reais de Decretos e coa tramitación dun Proxecto de Lei. 

Hoxe a vicepresidenta do Goberno, Soraya Saénz, detallou as medidas que o Executivo puxo en marcha tras coñecerse a sentenza do Tribunal Europeo de Luxemburgo sobre os desafiuzamentos en España. 

 Manifestou que o Goberno, ademais de acatar e cumprir a devandita sentenza, creou un grupo de traballo co obxectivo de reforzar a capacidade de detección de cláusulas abusivas nos contratos hipotecarios. 

Ente as medidas concretas que se adoptarán mencionou a limitación dos intereses de demora (a un máximo de tres veces o interese legal do diñeiro) e a necesidade de que se produzan, polo menos, tres impagos para que se poida proceder a unha execución hipotecaria. 

En definitiva o Goberno estudará detidamente o contido que suscita a UE na súa sentenza para proceder á súa inmediata aplicación na normativa española. E por iso ampliou unha semana máis o prazo de enmendas na tramitación parlamentaria do plan urxente de medidas contra os desahucios. 

Debemos pois, traballar con seriedade e aproveitar esta sentenza para corrixir a nosa lexialación.