Comezamos as 17,00 horas coa intervención de Ana Pastor, que afirmou que co PITVI vaise a producir un cambio na forma de acometer os proxectos de infraestruturas, transporte e vivenda.
“As obras, as modalidades de transporte e os proxectos de vivenda que responden a necesidades reais dos españois están recollidos no PITVI e se no proceso de consultas que agora comeza chegásese á conclusión de que é necesario incluír medidas adicionais, asegúrolles que así o faremos”, remarcou a ministra.
Dixo que o desenvolvemento do plan estará acompasado cos esforzos orzamentarios e será coherente coa política económica e de consolidación fiscal do Goberno. O PITVI vai ser a contribución principal do Ministerio de Fomento ao conxunto de reformas e políticas emprendidas por este Goberno para superar a crise económica e recuperar a senda de crecemento.
O plan non se limita a enumerar e desenvolver un conxunto de proxectos ou actuacións para o desenvolvemento de infraestruturas, senón que vai máis aló ao determinar as accións que debe acometer o Ministerio en relación coa regulación, xestión e o funcionamento dos distintos modos de transporte.
Diagnóstico previo:
Da análise previa realizado despréndese que a oferta media de infraestruturas en estradas, ferrocarril de alta velocidade, portos e aeroportos sería suficiente para atender a demanda a medio prazo, se non fose porque adoece de problemas de planificación e de desequilibrios territoriais.
A planificación contida no PITVI busca ademais optimizar o uso das infraestruturas con moi baixa utilización. Na actualidade, un 68% da totalidade da rede ferroviaria ten un grao de ocupación baixo ou moi baixo; o 60% da rede de alta capacidade de estradas ten unha IMD (Intensidade Media Diaria) menor de 20.000 veh/día; 16 aeroportos teñen menos de 100.000 pasaxeiros ao ano e 21 menos de 500.000 e o grao de ocupación medio das terminais do sistema portuario español é do 40 por cento.
Principios básicos do PITVI:
Á vista do diagnóstico e de acordo cos obxectivos estratéxicos do plan, os seus principios básicos son os seguintes:
- Postular un enfoque integrado que abarque o conxunto do sistema do transporte
- Adecuar as infraestruturas e a prestación de servizos á demanda real da sociedade, garantindo a mobilidade de todos os cidadáns mediante as Obrigacións de Servizo Público (OSP)
- Desenvolver as redes de transporte españolas considerando a súa inclusión e funcionalidade dentro das Redes Transeuropeas
- Profundar na liberalización e apertura ao mercado da xestión de infraestruturas e servizos do transporte
- Potenciar unha crecente participación do sector privado no financiamento e desenvolvemento do sistema de transporte
- Revisar e reforzar a avaliación de proxectos e investimentos, incorporando mecanismos de análises custo-beneficio e previsións de rendibilidade económica e financeira.
O PITVI estrutúrase en tres grandes programas de actuación para cada un dos modos de transporte: programa de regulación, control e supervisión, programa de xestión e prestación de servizos e programa de actuación investidora.
O programa de regulación, control e supervisión recolle o necesario desenvolvemento da función reguladora que permite desenvolver e aplicar as políticas establecidas en cada un dos modos de transporte.
Como actuacións a destacar deste programa están as seguintes:
. Aprobación dunha Lei de Financiamento do Transporte
. Regulación do transporte terrestre, coa modificación da Lei de Ordenación dos Transportes Terrestres (LOTT)
. Definición dun novo modelo da Rede de Estradas do Estado, coa revisión da Lei de Estradas e o seu Regulamento
. Regulación do sector ferroviario e liberalización efectiva do transporte de viaxeiros
. Integración de FEVE en ADIF e RENFE
. Intensificación da seguridade aérea tanto operacional como de seguridade física, mediante un novo enfoque preventivo
. Potenciación da competencia dos portos
. Reforzo da presenza de España en organismos internacionais do sector transporte
. Creación da Axencia Estatal de Seguridade do Transporte Terrestre
Uso eficiente do transporte:
O programa de xestión e prestación de servizos persegue, pola súa banda, promover un uso eficiente do transporte, cun mellor aproveitamento da rede existente e unha potenciación da cadea intermodal ou da opción modal que proporcione maior beneficio e rendemento ao sistema baixo o principio de sustentabilidade económica.
As actuacións a destacar deste programa son:
. Racionalización da oferta de servizos ferroviarios e análises de liñas deficitarias ao obxecto de optimizar os recursos
. Definición dun novo modelo de xestión de servizos ferroviarios de mercancías
. Novas condicións para as concesións dos servizos de transporte por estrada
. Novo modelo de xestión aeroportuaria e de navegación aérea
. Nova cultura no modelo de xestión portuaria
. Apoio á internacionalización das empresas españolas
. Novo modelo de xestión das terminais de mercancías ferroviarias e intermodais
. Creación do Observatorio do Transporte
. Creación do Portal do Transporte
En consonancia coa carteira de servizos ofrecida desde os poderes públicos, establecerase así mesmo a carta de dereitos dos usuarios do transporte
Actuación investidora:
As iniciativas de investimento en novos desenvolvementos e capacidades que o PITVI contempla teñen por obxecto, fundamentalmente, completar os grandes eixos estructurantes e os itinerarios da rede, o reforzo das conexións intermodais e a dotación de determinadas infraestruturas estratéxicas, como as conexións transfronteirizas.
Neste ámbito da planificación, terase presente nos investimentos un enfoque intermodal e incorporaranse tamén, coa finalidade de priorizar e racionalizar os investimentos, mecanismos de análises custo-beneficio e previsións de rendibilidade económica, financeira e social.
No transporte por estrada as actuacións centraranse en: conservación e mantemento viario, mellora da seguridade viaria, acondicionamentos, mellora da capacidade e novas variantes de poboación.
Xunto a todo iso, establécese un subprograma de nova infraestrutura, cuxas actuacións, de acordo cos principios de austeridade e de máximo rigor económico, céntranse na finalización dos itinerarios xa empezados co obxectivo de pechar ou mellorar o mallado da rede tanto a nivel radial como transversal e na execución dos tramos incluídos nos corredores multimodales da nova Rede Transeuropea de Transporte, incluíndo a execución de accesos viarios a portos.
En transporte ferroviario, os obxectivos específicos serán mellorar a rede convencional, potenciar o transporte ferroviario de mercancías, completar a rede ferroviaria de alta velocidade e mellorar a rede de proximidade.
No caso da rede de alta velocidade, o principal obxectivo que se expón é a xeneralización dunha efectiva redución dos tempos de viaxe, integrándose e complementándose coa rede convencional, orientada a conseguir un incremento do uso da rede e unha mellor cohesión territorial.
Definirase unha estratexia para a incorporación dos tramos actualmente en construción, para pór en valor os investimentos en execución e permitir unha mellora progresiva dos tempos de viaxe.
No transporte aéreo as iniciativas en materia de investimento en novas infraestruturas terán fundamentalmente por obxecto o axuste das condicións operativas e de capacidade derivadas dos novos retos e necesidades do sector.
Respecto dos aeroportos, o obxectivo fundamental será obter o máximo rendemento da rede actual, xestionándoos con criterios empresariais e potenciando a fortaleza da rede aeroportuaria española.
No modo de transporte marítimo, os subprogramas de actuación investidora contemplados inclúen investimentos no sistema de salvamento marítimo e loita contra a contaminación, e os investimentos en infraestruturas portuarias.
Plan de Vivenda:
En materia de vivenda, o PITVI ten por obxecto potenciar a rehabilitación, a fin de mellorar e conservar o patrimonio residencial español, especialmente as vivendas con máis antigüidade, e o aluguer, introducindo, neste caso, medidas que permitan aumentar a súa participación no conxunto do mercado.
O plan tamén persegue mellorar a calidade e sustentabilidade da edificación e do urbanismo.
Xunto a iso, o PITVI prevé colaborar con outras administracións para a rehabilitación e conservación do patrimonio arquitectónico e histórico-artístico mediante proxectos e obras que promovan a súa posta en valor.
Dentro das actuacións previstas neste ámbito destaca a elaboración dun proxecto de lei sobre rehabilitación, rexeneración e renovación urbanas que elimine as trabas actualmente existentes, fomente a calidade e sustentabilidade da edificación e do chan, en consonancia coa regulación da Unión Europea, e ofreza un marco normativo seguro e idóneo para a reconversión e reactivación do sector da construción.
Outro dos plans de actuación é a Lei de medidas de flexibilización e fomento do mercado de aluguer de vivendas, cuxo proxecto foi aprobado no Consello de Ministros do pasado 24 de agosto. O texto reforza a liberdade de pactos entre as partes, garantindo un equilibrio de dereitos e deberes entre arrendador e arrendatario, reduce o tempo de prórroga obrigatoria e o de comunicación do desistimiento do arrendatario, á vez que mellora a seguridade xurídica e a regulación do proceso de desafiuzamento e incorpora medidas de carácter fiscal para incentivar o mercado de aluguer.
Tamén se incorporará a reforma da Lei de Ordenación da Edificación, a actualización do Código Técnico de Edificación e unha actualización da normativa técnica.
O segundo grupo de actuacións refírese a programas de xestión e de investimento. Así, desenvolverase o Observatorio da Vivenda e o Chan como ferramenta para coñecer de forma adecuada o mercado da vivenda e a situación de chans clasificados e en desenvolvemento.
Así mesmo, articularanse medidas específicas para a rehabilitación do parque de vivenda usada baleira dentro do novo Plan de Estatal de Vivenda e o fomento da rexeneración urbana e do aluguer.
Tamén se reforzará o Sistema de Información Urbana (SIU) como instrumento de elaboración das novas políticas urbanas desde unha perspectiva integrada. En concreto, integrarase no SIU a información sobre riscos naturais, infraestruturas, indicadores de sustentabilidade ambiental e territorial, evolución do mercado de vivenda e do chan e datos sobre certificación enerxética.
No ámbito da conservación do patrimonio histórico-artístico, mellorarase o programa do 1% cultural, incrementando a dotación do mesmo ata o 1,5%, dentro dun criterio de corresponsabilidade entre administracións e axentes, e impulsarase a rehabilitación, restauración e recuperación do patrimonio arquitectónico utilizando aqueles instrumentos administrativos e financeiros dispoñibles.
Dentro dos programas correspondentes a axudas públicas e subvencións, inclúese a xestión do Plan Estatal Vixente e de compromisos anteriores, así como un novo plan estatal de vivenda, que entrará en vigor en 2013.
Marco económico e financeiro:
A ministra afirmou que o investimento público en infraestruturas é unha prioridade do gasto público e un instrumento básico para dinamizar a economía e engadiu que o seu departamento está firmemente decidido a levar a cabo todas as actuacións consideradas prioritarias.
En función dos escenarios de evolución macroeconómica en España ata o ano horizonte 2024, a suma total de investimentos contemplados no PITVI, en relación ao PIB, supón unha porcentaxe variable entre o 0,89% e o 0,94%.
Con poucas diferenzas entre escenarios, ás políticas de transporte destínase aproximadamente o 90% destes recursos e o 10% aproximadamente ás de vivenda.
No ámbito de infraestruturas e transporte, os investimentos se autofinanciarán de forma crecente mediante os recursos xerados polas propias entidades pola prestación dos seus servizos. Para iso, reforzarase o seu enfoque de mercado, de maneira que poidan chegar a supor ata o 60% do esforzo investidor.
No PITVI, a contribución do sector privado crecerá ata representar o 16% do investimento total no período, o que suporá un incremento do 64% en relación co que se veu facendo ata agora.
Fomentarase a aplicación dos modelos de colaboración Público-Privada (CPP) en proxectos que resulten atractivos pola súa rendibilidade e ampliando a súa aplicación a sectores onde non se utilizaron tradicionalmente.
Os fondos europeos constituirán tamén un elemento do modelo de financiamento do plan. Tanto o FEDER como os recursos asociados coa Rede Transeuropea de Transporte (CEF) achegarán financiamento xunto aos recursos do BEI e os novos instrumentos de financiamento de infraestruturas (Project Bonds).
Tramitación e aprobación do PITVI:
Ata a súa aprobación, o proceso de participación institucional e pública e tramitación do PITVI desenvolverase en dúas canles paralelas e complementarios.
O primeiro corresponde ao cumprimento do establecido na Lei 9/2006, de 28 de abril, de avaliación dos efectos de determinados plans e programas no medio ambiente, o que se denomina Avaliación Ambiental Estratéxica (EAE).
A mesma lei define os pasos do procedemento de tramitación formal que contempla a realización do informe de sustentabilidade ambiental (ISA), un período de consultas coa difusión pública do documento, valoración das alegacións e redacción do definitivo plan, incorporando os resultados de todas as etapas anteriores.
A realización de todas as actividades indicadas determina o marco temporal estimado para a aprobación definitiva do PITVI cara ao segundo trimestre de 2013.
O outro nivel de participación ten unha dimensión institucional. En primeiro lugar, no ámbito parlamentario, onde se solicitarán as valoracións e propostas dos grupos parlamentarios e, nun segundo lugar, no ámbito autonómico e local. Tamén se contará coa participación dos sectores económicos e empresariais, así como do ámbito técnico-científico e profesional.
http://www.larazon.es/noticia/1778-el-plan-de-infraestructuras-preve-completar-los-grandes-corredores-de-ave
http://www.abc.es/20120927/economia/abci-fomento-obras-recorte-201209262232.html
http://www.lavanguardia.com/economia/20120926/54351909628/fomento-completar-despliegue-ave-reducir-inversion.html
http://www.laregion.es/noticia/226022/fomento/siembradudas/ave/
http://www.larazon.es/noticia/1778-el-plan-de-infraestructuras-preve-completar-los-grandes-corredores-de-ave
http://www.abc.es/20120927/economia/abci-fomento-obras-recorte-201209262232.html
http://www.lavanguardia.com/economia/20120926/54351909628/fomento-completar-despliegue-ave-reducir-inversion.html
