O Goberno galego e a CCDRR-N acordaron realizar unha petición conxunta aos Executivos de España e Portugal para habilitar máis pasos que permitan o tránsito dos traballadores transfronteirizos e de mercadorías

O pasado 13 de maio. os representantes populares por Ourense no Congreso, Ana Vázquez e Celso Delgado, reclamamos ao Goberno central a apertura de máis pasos fronteirizos con Portugal, á maior brevidade posible, para facilitar o tránsito de traballadores, afectados polo peche da fronteira hispano-lusa desde o pasado 17 de marzo como consecuencia da pandemia da Covid-19.

Nunha pregunta dirixida o Goberno, lembramos que desde o inicio da pandemia só quedaron habilitados de norte a sur de España nove pasos fronteirizos para permitir o transporte de mercadorías ou o desprazamento xustificado de traballadores entre ambos os dous países.

Diciamos que en Galicia son dúas as provincias afectadas. Pontevedra, onde só está aberto o paso de Tui-Valença, un dos seis existentes neste territorio. No caso de Ourense -a provincia española con máis quilómetros de fronteira con Portugal (219)- só está aberto o paso de Feces de Abaixo (Verín) con Vila Verde dá Raia (Chaves).

Lembrabamos que en case dous meses despois a situación de peche persiste, malia que a situación epidemiolóxica da pandemia mellorou notablemente tanto no norte de Pontugal como en Galicia.

E que isto implicaba que por exemplo os veciños portugueses próximos a localidades da Baixa Limia, como Lobios, Entrimo, Lobeira, Bande ou Muiños teñan que dar un gran rodeo para poder entrar por un paso autorizado.

O mesmo sucede con outros concellos ourensáns da Limia como Baltar que linda co luso de Montealegre, así como en Padrenda, Calvos de Randín, Oimbra, Vilardevós, A Mezquita, Riós, A Gudiña e Cualedro, todos eles con pasos fronteirizos –hoxe pechados- cara a Portugal.

 

Dito o anterior, celebro que hoxe o presidente da Xunta, Alberto Núñez Feijóo, e o vicepresidente da Xunta, Alfonso Rueda, mantiveron unha xuntanza por videoconferencia co presidente da Comisión de Coordinación e Desenvolvemento Rexional do Norte de Portugal (CCDR-N), Fernando Freire de Sousa, para analizar as diferentes liñas de cooperación entre Galicia e o Norte de Portugal de cara a reactivar a economía na Eurorrexión.

A Xunta e o Norte de Portugal apostan por flexibilizar de forma gradual os controis fronteirizos debido á particular permeabilidade da “Raia”, á relevancia das eurocidades na recuperación económica e a que a incidencia sanitaria do coronavirus é similar nestas áreas de fronteira. Por iso, solicitarán a través dun comunicado conxunto aos Gobernos de España e Portugal que se habiliten máis pasos fronteirizos a maiores dos dous que existen na actualidade para “evitar que moitos traballadores que cada día cruzan a fronteira teñan que realizar desprazamentos moi longos que nalgúns casos superan os 100 quilómetros”.

O vicepresidente da Xunta sinalou tras o encontro que, dos 27 pasos fronteirizos existentes entre Galicia e o Norte de Portugal, só están abertos o que comunica as localidades de Tui e Valença e entre Chaves e Verín, que están a concentrar máis da metade do tráfico entre España e Portugal desde o inicio do estado de alarma. Aínda que 22 dos pasos corresponden á provincia de Ourense, a maior parte son de pouco tránsito, e a circulación concéntrase nos cinco da provincia de Pontevedra.

Así, explicou que da mesma forma que o Goberno galego vén solicitando a mobilidade entre as catro provincias galegas debido a que teñen a mesma situación epidemiolóxica, demanda unha maior permeabilidade dos controis nestas áreas de fronteira para o tránsito dos traballadores transfronteirizos e de mercadorías.

Na reunión tamén se abordou a necesidade de retomar as relacións económicas e sociais “a ambos lados da fronteira”. Alfonso Rueda anunciou que se deseñará un plan de investimentos transfronteirizos post-covid con tódolos axentes implicados co obxectivo de “identificar as actuacións que precisan máis celeridade neste novo escenario”. No marco deste plan está prevista a celebración dunha reunión no mes de xuño para detectar os elementos claves nos que comezar a traballar.

Desta forma, incidiu na importancia de manter e reforzar esta colaboración entre Galicia e o Norte de Portugal, afianzada durante anos, para afrontar os futuros retos e mellorar a calidade de vida dos veciños que residen a ambos lados da “Raia” e que esa “unión” permita “máis posibilidades de obter financiamento exterior para proxectos de cooperación transfronteiriza”.

No encontro tamén se abordou a importancia dos proxectos do programa de cooperación transfronteiriza INTERREG V-A España-Portugal (POCTEP) 2014-2020 e analizouse o traballo da Agrupación Europea de Cooperación Territorial Galicia-Norte de Portugal (GNP-AECT), que está a atender as consultas dos cidadáns da Eurorrexión sobre temas sanitarios e laborais e sobre o peche de fronteiras e controles fronteirizos.