Máis apoio para os autónomos e a economía social

O Consello de Ministros recibiu hoxe un informe da ministra de Emprego e Seguridade Social, Fátima Bañez, sobre o Anteproxecto de Lei polo que se modifica e actualiza toda a normativa en materia de autoemprego, e adóptanse medidas de fomento e promoción do traballo autónomo e da Economía Social.

O Anteproxecto remítese ao Consello Económico e Social para o seu ditame no prazo máximo de dez días.

Trátase dun texto que desenvolve o Estatuto do Traballo Autónomo e a Lei de Economía Social, ao tempo que ordena e sistematiza o conxunto de medidas para fomentar e promover o traballo autónomo e impulsar a Economía Social que se encontran dispersas en diversas normas. Os incentivos ao traballo autónomo recolleranse no título V da Lei do Estatuto do Traballo Autónomo, do 11 de xullo de 2007, e na Lei de Economía Social, do 29 de marzo de 2011, os relacionados coas cooperativas, sociedades laborais, empresas de inserción e outras entidades da economía social. A finalidade é proporcionar unha maior transparencia e seguridade xurídica.

A nova Lei amplía, ademais, algúns incentivos xa existentes a outros colectivos e pon en marcha novas medidas para impulsar o autoemprego, xa sexa individual ou colectivo, e para apoiar o traballo autónomo e a Economía Social.

En España hai máis de tres millóns de traballadores por conta propia (3.131.629), o que supón o 18,6 por 100 do total dos traballadores dados de alta na Seguridade Social.

O traballo autónomo presenta, polo tanto, un importante peso específico no mercado de traballo. Só en 2014 o número de autónomos creceu en 75.465 persoas e, entre decembro de 2011 e marzo de 2015, o número de traballadores por conta propia rexistrou un incremento de 59.960 afiliados en termos de afiliación á Seguridade Social.

Ademais, os traballadores por conta propia constitúen unha fonte importante de xeración de emprego. Nos últimos tres anos, o número de asalariados contratados por autónomos incrementouse nun total de 95.145 persoas, o que representa un crecemento do 14 por 100.

Ampliación da Tarifa Plana

Para continuar impulsando o emprendimiento e facilitar que os autónomos poidan contratar, a nova Lei introducirá algunhas novidades en relación coa Tarifa Plana para Autónomos. Entre elas, fixa a contía da cota por continxencias comúns en cincuenta euros exactos durante seis meses; amplía o incentivo aos autónomos que inicien unha actividade por conta propia e con posterioridade contraten a traballadores por conta allea, e estende os supostos da Tarifa Plana Especialmente Protegida ás vítimas do terrorismo e da violencia de xénero. Ademais, amplía os incentivos ás persoas con minusvalidez con independencia da súa idade.

Desta forma, os autónomos gozarán dunha senda de cotización reducida no Réxime Especial de Traballadores Autónomos (RETA) durante os primeiros meses de actividade: cincuenta euros de cotización por continxencias comúns durante seis meses ou redución na cotización á Seguridade Social do 80 por 100 dunha cota resultante de aplicar o tipo mínimo de cotización vixente en cada momento á base mínima de cotización que corresponda; redución do 50 por 100 da devandita cota durante os seis meses seguintes; e transcorrido un ano, redución ou bonificación do 30 por 100 os seguintes seis meses (dezaoito meses no caso dos menores de 30 anos ou 35 se son mulleres).

Pola súa banda, as vítimas do terrorismo, da violencia de xénero e as persoas con minusvalidez gozarán dunha senda de cotización reducida durante cinco anos: os primeiros doce meses cunha cota de cincuenta euros ou a mencionada redución do 80 por 100 e o resto, ata 48 meses, a través dunha bonificación do 50 por 100.

Extensión da capitalización da prestación por desemprego
Ademais, para axudar aos que queren emprender esténdese, con independencia da idade do solicitante, a posibilidade de capitalizar o 100 por 100 da prestación por desemprego para facilitar o investimento e os gastos iniciais para iniciar unha actividade emprendedora.

Deste modo, e para iniciar unha actividade por conta propia, a prestación por desemprego poderase utilizar de tres formas: capitalizando o 100 por 100 nun único pagamento, capitalizando só unha parte e utilizar o resto para o aboamento de cotas á Seguridade Social, ou ben destinando o total da prestación ao aboamento das cotas mensuais.

En relación coa capitalización, no novo texto ábrese, ademais, a posibilidade a que os beneficiarios de prestacións por desemprego poidan capitalizar a súa prestación para realizar unha achega ao capital social de todo tipo de sociedades mercantís de nova creación, sempre e cando teñan o control efectivo da empresa.

Igualmente, ábrese a posibilidade a que a capitalización da prestación por desemprego poida utilizarse para cubrir os gastos de constitución dunha nova sociedade, así como para adquirir servizos específicos de asesoramento, formación e información, neste último caso limitado ao 15 por 100 da cantidade capitalizada.

Outras medidas relacionadas coa prestación por desemprego como panca para favorecer o autoemprego e a segunda oportunidade

Así mesmo, a partir da entrada en vigor da Lei, os autónomos de calquera idade poderán compatibilizar durante un máximo de 270 días a prestación por desemprego coa alta no RETA, unha posibilidade ata agora reservada aos menores de trinta anos.

Ademais, para favorecer a seguridade do emprendedor e facilitarlle unha segunda oportunidade, amplíase o prazo, dende os vinte e catro ata os sesenta meses, para a reanudación da prestación por desemprego a todos os traballadores con dereito a prestación que realicen un traballo por conta propia.

Non obstante, no caso de solicitar continuar a prestación por desemprego a partir do mes vinte e catro, o autónomo deberá acreditar causas económicas ou organizativas.

Ampliación dos incentivos aos familiares colaboradores

A nova Lei amplía tamén a bonificación aos familiares colaboradores de forma que, a partir da entrada en vigor desta, poderán gozar dunha bonificación nas cotas a seguridade social durante vinte e catro meses. Desta forma, aos dezaoito meses durante os cales, dende a aprobación en 2012 da reforma do mercado de traballo, podían beneficiarse dunha bonificación do 50 por 100 nas súas cotas á Seguridade Social, súmanse agora outros seis meses nos que poderán beneficiarse dunha nova bonificación do 25 por 100.

O obxecto desta nova bonificación adicional é atenuar a transición entre a bonificación do 50 por 100 da cota ao pagamento íntegro desta e evitar desta forma "efecto chanzo" no aboamento das cotizacións.

Autónomos Económicamente Dependentes

A nova Lei reforza os mecanismos de protección dos autónomos economicamente dependentes, no que se refire á conciliación da vida familiar e profesional.

Para iso introduce a posibilidade de que os autónomos economicamente dependentes, é dicir, aqueles que perciben polo menos o 75 por 100 dos seus ingresos dun único cliente ou empresa, poidan contratar un traballador baixo determinadas circunstancias co fin de facilitarlles a conciliación da vida laboral e familiar. Entre elas encóntranse: risco durante o embarazo e lactación dun menor de nove meses; en períodos de descanso por maternidade, paternidade, adopción ou acollemento; por coidado de menores de sete anos a cargo e por familiares a cargo en situación de dependencia ou minusvalidez igual ou superior ao 33 por 100.

Iso permitirá, por exemplo, evitar situacións que ata agora eran posibles como o feito de que se chegue a considerar no actual Estatuto do Traballo Autónomo unha causa xustificada de extinción do contrato co cliente a maternidade ou paternidade dun autónomo economicamente dependente cando o cliente xustifique que lle causa un prexuízo importante.

Ademais, recóllese no título V do Estatuto do Traballo Autónomo a recentemente aprobada medida de conciliación, que consiste nunha bonificación do 100 por 100 na cotización á Seguridade Social por continxencias comúns durante o prazo máximo de doce meses, cando os autónomos precisen reducir eventualmente a súa xornada por coidado de menores de sete anos ao seu cargo ou de persoas en situación de dependencia recoñecida, sempre que contraten un traballador que lles permita o mantemento da actividade.

Tamén se incorporan ao título V do Estatuto o resto de incentivos previstos para o autoemprego no ámbito do emprego e a Seguridade Social como as bonificacións para os autónomos de Ceuta e Melilla; a redución para os familiares do titular dunha explotación agraria; ou a bonificación de cotas de Seguridade Social para traballadores autónomos en período de descanso por maternidade, adopción, acollemento, risco durante o embarazo, risco durante a lactación natural ou suspensión por paternidade.

Novas medidas de apoio e impulso a Economía Social

No ámbito da Economía Social, o texto introduce actuacións para facilitar a incorporación de novos socios ás entidades da Economía Social, apoiar e fortalecer as distintas entidades que a compoñen, e facilitar aos traballadores que teñen maiores dificultades de inserción a súa incorporación ao mercado laboral.

Na actualidade, en España as cooperativas e sociedades laborais dan emprego directo a case 335.000 persoas, mentres que os Centros Especiais de Emprego e as Empresas de Inserción empregan máis de 75.000 traballadores, aos que hai que sumar os do resto das fórmulas da Economía Social como as fundacións, as asociacións, as mutualidades ou as confrarías de pescadores.

Trátase, ademais, dun emprego estable que demostrou maior fortaleza en termos de afiliación á Seguridade Social que o resto de empresas durante os anos da crise. Así, entre o cuarto trimestre de 2007 e o cuarto trimestre de 2013 a destrución de emprego nas cooperativas foi case seis puntos inferior en termos de afiliación á Seguridade Social ao do resto das empresas.