Esta
tarde estiven en Teleminho, e participei como invitado no programa Punto Crítico
que modera Lalo Pavón. O tema obxecto de debate foi o dos deshacios.
Na miña
primeira intervención dixen que desde que se iniciou a crise económica houberon
350.000 execucións hipotecarias e 185.140 desafiuzamentos. E que no que levamos
de 2012, as execucións hipotecarias incrementáronse notablemente, un 20,6% en relación co
mesmo período do ano anterior.
A pesar de todo dixen que, a morosidade está
lixeiramente por encima do 3% do total das carteiras hipotecarias, e boa parte
desa morosidade non é primeira vivenda. E resaltei a importancia do credito hipotecario como medio para acadar o acceso a vivenda da maioría dos cidadans.
Afirmei que como resposta á
demanda social que se produciu nas últimas semanas foi aprobado con urxencia o
Real-Decreto-lei 27/2012 de 15 de novembro, que ten por obxecto paralizar o
lanzamento dos debedores hipotecarios en situación de vulnerabilidade das súas
vivendas.
O obxecto pois do citado RDL é parar as consecuencias sociais máis
agudas dos desafiuzamentos, mentres se busca unha solución definitiva ao
problema; dixen que este Real Decreto lei se convalidará o vindeiro xoves no Congreso, e despois
tramitarase como Proxecto de Lei. E engadín que no trámite do Proxecto de Lei,
ás medidas de urxencia que contén o RDL engadiránselle outras de fondo, que sen
pór o perigo a estabilidade financeira e fiscal do país, dean unha resposta ao
problema social que se expón.
Tratei de explicar, coas limitacións de tempo
deste tipo de debates, as condicións para acceder á moratoria que establece o
RDL 27/2012. É necesario cumprir algunha das condicións de "vulnerabilidade" e
todas as condicións chamadas "económicas", para estar cuberto polo RDL.
O
conxunto de condicións é amplo, e cobre a maior parte dos casos máis severos de
insolvencia sobrevinda: por exemplo, se nunha familia o perceptor principal
perde o seu emprego, estará pola situación de desemprego en situación de
vulnerabilidade, e moi probablemente pola perda do seu salario, os ingresos da
unidade familiar quedarán por baixo do triplo do IPREM (1.597 €), o esforzo para
o acceso á vivenda incrementouse en máis dun 50% (xa que de define como o
cociente entre a cota hipotecaria e a renda familiar), e coa perda de ingresos
asociada ao desemprego, a cota hipotecaria facilmente superará o 50% da renda
familiar.
Xa que logo para as familias substancialmente endebedadas e golpeadas
polo desemprego, a moratoria dos desafiuzamentos aplicarase con bastante
xeneralidade.
Tamén me referín ao Real Decreto-lei 6/2012, de 9 de marzo, de
medidas urxentes de protección de debedor hipotecarios sen recursos. Este RDL
modificou a Lei hipotecaria de 8 de febreiro de 1946, a Lei do Imposto sobre
Transmisións Patrimoniais e Actos Xurídicos Documentados, a Lei Reguladora das
Facendas Locais, a Lei do imposto sobre a renda das persoas físicas e
modificación parcial das leis de impostos sociedades, sobre a renda de non
residentes e sobre o Patrimonio.
Dixen que esta normativa permite a
reestruturación da débeda hipotecaria e flexibiliza a execución da hipoteca a
aqueles debedor que se atope no limiar de exclusión. E recordei que contén tamén
un "Código de Boas Prácticas" de adhesión voluntaria para as entidades de
crédito (segundo o Ministerio, máis do 80% adheríronse) que establece medidas
que protexen ao debedor hipotecario. As medidas son as seguintes:
-
Aplicación aos préstamos ou créditos dunha carencia na amortización de capital e
unha redución do tipo de interese durante catros anos e a ampliación do prazo
total de amortización.
- De non resultar suficiente a reestruturación
anterior, as entidades poderán ofrecer aos debedor unha quita sobre o conxunto
da súa débeda.
- Se ningunha das dúas medidas anteriores logra reducir o
esforzo hipotecario dos debedor a límites asumibles para a súa viabilidade
financeira, estes poderán solicitar, e as entidades deberán aceptar, a dación en
pago como medio liberatorio definitivo da débeda. As familias poderán permanecer
na súa vivenda durante un prazo de dous anos satisfacendo unha renda asumible.
Terminei insistindo na preocupación que o PP ten por este tema e o
compromiso que manifestamos para co apoio de todas as forzas políticas, buscar
solucións xustas e posibles para os problemas de sobreendebedamento familiar.
E
dixen que hai que traballar no ámbito das garantías dos prestamos, por exemplo
evitando a sobretasación e facendo a ambas partes - non so ao debededor- corresponsables dunha excesiva depreciación da
garantía.
Igualmente o procedemento de execución hipotecaria, tanto xudicial
como extraxudicial presenta unhas ineficiencias que debemos corrixir.
E
finalmente avanzar na regulación da dación en pago.