Ademais,
reforzarase a posición de Galicia como refuxio climático e como destino turístico
verde e sustentable. Nesa liña, é fundamental dotar as cidades de espazos
verdes urbanos -parques, xardíns, fontes ou áreas recreativas- que repercutan,
entre outras cuestións, na redución das emisións á atmosfera -nas áreas urbanas
xéranse entre un 40% e un 70% das emisións de gases de efecto invernadoiro- e
na mellora da calidade de vida da cidadanía xo que son beneficios tanto desde o
punto de vista da saúde como da interacción social ao seren estas zonas un
espazo de encontro e lecer colectivo.
Renaturalización das cidades
Nese senso, a
estratexia de infraestrutura verde fai especial fincapé nas urbes promovendo
iniciativas como a creación de rúas verdes coa plantación de especies
autóctonas que, xunto co uso de pavimentos naturais, contribúan a atenuar o
efecto “illa de calor”; a implantación de novos espazos como fachadas,
cubertas, muros e balcóns verdes; o deseño de parques e xardíns; o
aproveitamento das oportunidades que ofrecen as zonas de periferia -camiños rurais,
áreas recreativas, etc.-.
Así mesmo,
recuperarase a integridade ecolóxica dos cursos fluviais e das zonas húmidas,
englobados nas áreas urbanas e periurbanas; controlaranse e erradicaranse as
especies exóticas invasoras; crearanse microrreservas que sirvan de refuxio á
fauna comedoiros, caixas niño, etc.- e tomaranse en consideración as
necesidades de conexión de hábitats dos polinizadores.
A estratexia
representa, polo tanto, un cambio de paradigma na ordenación do territorio, xa
que permitirá reducir a fragmentación de hábitats que albergan ecosistemas
clave para o benestar da poboación. Ao abeiro desta iniciativa, ademais do
deseño dunha planificación e xestión do territorio que respecte os ecosistemas
máis vulnerables, fortalecerase a coordinación entre as distintas
administracións públicas para garantir o éxito da implementación desta
infraestrutura verde, e darase prioridade á información, formación e
participación da cidadanía nesta materia.
Captación de fondos europeos
Ademais, a
aprobación desta estratexia sitúa Galicia nunha posición vantaxosa para poder
captar fondos europeos orientados á restauración ambiental, tanto por parte das
administracións como de entidades privadas. As institucións comunitarias están
a impulsar iniciativas de cara a recuperar a saúde dos ecosistemas, deter a
perda da biodiversidade e mitigar os efectos do cambio climático á vez que se
impulsa unha economía máis sustentable.
Deste xeito, serán
susceptibles de obter financiamento proxectos de renaturalización, como, entre
outros, a creación de cintos verdes nas cidades, a reformulación de espazos con
solucións baseadas na natureza que favorezan a infiltración e eviten
inundacións, a instalación de microhábitats ou illas de biodiversidade e a
recuperación de fontes públicas. Tamén se incluirían actuacións de
desfragmentación como, por exemplo, o deseño de pasos de fauna acuática e
terrestre ou o desenvolvemento de sendas de continuidade entre os espazos
urbanos e os periurbanos ou rurais.
A maiores, a Estratexia galega de infraestrutura verde identifica áreas prioritarias de restauración ecolóxica, nas cales se mellorará o estado de conservación dos hábitats con actuacións como, por exemplo, a erradicación de especies exóticas invasoras ou a recuperación de bosques de ribeira. Estas accións, que se levarán a cabo en, polo menos, o 15% dos ecosistemas alterados, desenvolveranse a través de proxectos específicos e permitirán a creación de novos postos de traballo directos e indirectos, principalmente no ámbito rural.
Unha vez aprobada esta estratexia, no ano 2025 elaborarase o primeiro plan de seguimento e implantación da infraestrutura verde de Galicia, en que se concretarán as medidas que se desenvolverán nun período temporal que se prolonga, acorde coas estratexias europea e española, ata o ano 2050. Nese plan tamén se incluirá a constitución, dentro do Consello Asesor da Paisaxe, dunha comisión sectorial na cal participarán expertos neste eido. Cómpre lembrar que o Goberno galego xa vén traballando nesta materia.
De feito, a Comisión Europea seleccionou a Xunta, que delegou no IET a misión de coordinar a iniciativa GIFT (Green Infrastructure for Forest and Trees), cuxa misión é establecer medidas e políticas sectoriais efectivas no eido da infraestrutura verde e da paisaxe. Impulsado no marco do Interreg Europe-Feder e cun orzamento de 1,9 M€, o proxecto, en que participan 9 entidades máis de países e rexións da UE, pon especial énfase e atención nos bosques, árbores e paisaxes que albergan os territorios asociados, procurando a recuperación de servizos ecosistémicos relacionados coa biodiversidade, o clima, a auga ou a fixación de carbono, entre outros.
Ademais, o IET tamén lidera o proxecto Green Gap, que, cun orzamento de máis de
2,1 M€, financiado no marco do Programa Interreg España-Portugal (POCTEP
2021-2027), ten como obxectivo contribuír a que as administracións locais
xoguen un papel máis relevante na promoción das infraestruturas verdes nesta
área. Nesta iniciativa participa un conxunto de entidades locais,
administracións supramunicipais con competencias neste eido e entidades
universitarias da Eurorrexión Galicia-Norte de Portugal.